İqtisadiyyat
M Ü N D Ə R İ C A T
Səh
Ərazi və əhali |
2 |
Makroiqtisadi göstəricilər |
4 |
2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Dövlət Proqramı |
5 |
Yeni iş yerləri |
6 |
Səhiyyə |
7 |
Mədəniyyət |
7 |
Təhsil |
9 |
Pensiya təminatı |
10 |
Ekologiya |
11 |
İdman |
11 |
Əmək bazarı |
11 |
Mənzil fondu və kommunal təsərrüfatının əsas göstəriciləri |
12 |
Sənaye |
12 |
Bitkiçilik |
14 |
Heyvandarlıq |
23 |
Tikinti |
24 |
Nəqliyyat |
25 |
Rabitə |
25 |
Ticarət |
26 |
Ödənişli xidmət və ictimi iaşə |
27 |
Mehmanxana |
29 |
Qiymət statistikası |
31 |
*ilkin məlumat
Salyan rayonunda 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında rayonun
iqtisadi və sosial inkişafının makroiqtisadi göstəricilərinə dair
ümumi məlumat.
Yaranma tarixi: - 08.08.1930
Ərazisi: -1,60 min km2
Əhalinin sayı: -140,8 min nəfər*
(01 yanvar 2021-ci il)
Əhalinin sıxlığı: -1km2 87 nəfər
Salyan rayonu ilə Bakı şəhəri
arasında olan məsafə 126 km
İnzibati ərazi vahidlərinin sayı:-20
Şəhər – 1, qəsəbə - 2
Kənd yaşayış məntəqələri – 48
Azərbaycan Respublikasının ərazisi 86,6 min kv.km-dir.
Salyan rayonunun ərazisi 1,60 min kv.km olmaqla ümumirespublika ərazisinin 1,8 faizini təşkil edir.
Əhalinin sayı və tərkibi haqqında məlumatlar siyahıyaalınma illəriü çün 09 fevral 1897-ci ildə, 17 dekabr 1926-cı ildə, 17 yanvar 1939 və 1949-cu illərdə, 15 yanvar 1959 və 1970-ci illərdə, 12 yanvar 1989-cu ildə, 27 yanvar 1999-cu ildə, 13 aprel 2009-cu ildə, sonuncu siyahıyaalma isə 10 oktyabr 2019-cu ildə keçirilmişdir.
1868-ci ildə Salyan Bakı Quberniyasının Cavad qəzasının mərkəzi olmuş, 1916-cı ildən şəhər status almış, 1929-1930-cu illərdə Muğan (Salyan) dairəsinin mərkəzi, 1930-cu ildən isə Salyan şəhəri, Salyan rayonunun mərkəzi olmuşdur. Rayonun ərazisi 1,60 min kvadratkilometr, əhalisi isə140,8 min nəfərdir. Rayonda 20 inzibati ərazi nümayəndəliyi, 20 bələdiyyə fəaliyyət göstərir.
Rayonda 729 nəfər məcburi köçkün, 297 nəfər isə qaçqın məskunlaşmışdır.
Rayonun iqtisadiyyatını sənaye sahələri, neft və qaz istehsalı, kəndt təsərrüfatı, tikinti və ticarət təşkil edir.
Ərazi və əhali. Arani qtisadi Salyan rayonu əlverişli iqtisadi-coğrafi mövqeyə malikdir. Region əsasən subtropik iqlimə meyllidir. Bu da vaxtıilə əhalinin məskunlaşmasında mühüm rol oynamışdır. Ona görə ki, Aran iqtisadi Salyan rayonunun sahəsi dəniz səviyyəsindən aşağıda yerləşən düzənlikdən ibarətdir. Arani qtisadi Salyan rayonu əhəmiyyətli magistral nəqliyyat yolları üzərində yerləşir.
Salyan rayonunda aparılan islahatlar, iqtisadiyyatda əldə olunan uğurların inkişaf etdirilməsində, Respublika səviyyəsində öz yerini tutmuşdur.
2021-ci ilin yanvarın 1-i vəziyyətinə Salyan rayonunun əhalisi 140,8 min nəfər olmuşdur və cari ilin 12 ayı ərzində 0,6 faiz artmışdır.
Yaş tərkibinə görə rayon əhalisinin ümumi sayında 0-4 yaşlarında olan əhalinin xüsusi çəkisi 8,4faiz, 5-9 yaşlarında olanlar 9,4 faiz, 10-14 yaşlarında olanlar 6,8 faiz, 15-19 yaşlarında olanlar 6,2 faiz, 20-24 yaşlarında olanlar 7,3 faiz, 25-29 yaşlarında olanlar 9,2 faiz, 30-34 yaşlarında olanlar 9,0 faiz, 35-39 yaşlarında olanlar 7,6 faiz, 40-44 yaşlarında olanlar 6,1faiz, 45-49 yaşlarında olanlar 5,6 faiz, 50-54 yaşlarında olanlar 6,2 faiz, 55-59 yaşlarında olanlar 6,4 faiz, 60-64 yaşda olanlar 5,2 faiz, 65-69 yaşda olanlar 2,9 faiz, 70-74 yaşda olanlar 1,4 faiz, 75-79 yaşlarında olanlar 0,7 faiz, 80-84 yaşlarında olanlar 0,9 faiz, 85 və daha yuxarı yaşda olanlar isə 0,7faiz təşkil edir.
2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında əhalinin təbii artım göstəricisi əhalinin hər min nəfərinə 5,8 nəfər və ya əvvəlki ilin müvafiq dövründəkindən 39,6faiz az olmuşdur.
Hesabat dövründə 1966 nəfər körpə dünyaya gəlmiş, ondan 1071nəfəri oğlan və 895 nəfəri qız olmuş və əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən doğulanların sayı 193 nəfər və ya 8,9faiz azalmışdır. Əhalinin hər min nəfəri hesabı ilə doğulanların sayı isə15,5-dən 14,0-a qədər azalmışdır.
Hesabat dövründə rayonda 1155 nəfər ölən qeydə alınmış və ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə ölənlərin sayı əhalinin hər 1000 nəfəri hesabı ilə 5,9-dan 8,2-yə qədər artmışdır.
2020-ci il ərzində rayonda 579 nikah və 176 boşanma qeydə alınmış, əvvəlki illin eyni dövrü ilə müqayisədə 418 nikah, 9 boşanma azalmış və əhalinin hər 1000 nəfər hesabı ilə nigahların sayı 7,2-dən 4,1-ə qədər azalmış, boşanmaların sayı isə sabit qalmışdır.
2020-ci il və 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarında rayon
üzrə demoqrafik göstəricilər
Cədvəl 1
Göstəricilər |
Yanvar- dekabr ayları |
|||
Nəfər |
Əhalinin hər 1000 nəfərinə 1) |
|||
2020-ci il* |
2019-cu il |
2020-ci il* |
2019-cu il |
|
Ümumi artım |
825 |
1326 |
5,9 |
9,5 |
Təbii artım |
827 |
1335 |
5,9 |
9,6 |
Doğulanlar |
1889 |
2159 |
13,5 |
15,5 |
Ölənlər |
1062 |
824 |
7,6 |
5,9 |
1 yaşa qədər ölən uşaqlar 2) |
5 |
37 |
4,0 |
17,1 |
Miqrasiya saldosu |
-2 |
-9 |
0,04 |
- |
Nigahlar |
561 |
997 |
4,0 |
7,2 |
Boşanmalar |
182 |
185 |
1,3 |
1,3 |
Gələnlər |
91 |
176 |
0,6 |
1,3 |
Gedənlər |
93 |
185 |
0,7 |
1,3 |
1) Bütün əmsallar il üçün hesablanmışdır
2) 1000 nəfər diri doğulana
3) *ilkin məlumat
Makroiqtisadi göstəricilər*
Cədvəl 2
|
Məhsulun və xidmətin satışından əldə olunmuş gəlir, min manatla |
|||
Yanvar-dekabr ayları
|
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, fərq+- |
||
2020-ci il
|
2019-cu il
|
|||
Məhsul buraxılışının həcmi-cəmi o cümlədən: |
376707,2 |
410755,6 |
91,7 |
-34048,4 |
Sənaye |
77520,0 |
103935,8 |
74,6 |
-26415,8 |
Kənd təsərrüfatı |
176616,2 |
163888,1 |
107,8 |
+12728,1 |
Tikinti-quraşdırma işləri |
26569,0 |
38888,0 |
68,3 |
-12319,0 |
Nəqliyyat |
3473,3 |
7137,8 |
48,7 |
-3664,5 |
Rabitə |
954,7 |
866,7 |
110,2 |
+88,0 |
Ticarət |
91574,0 |
96039,2 |
95,4 |
-4465,2 |
İnvestisiya |
31351,9 |
43580,0 |
71,9 |
-12228,1 |
Pərakəndə satış |
281133,5 |
277571,0 |
101,3 |
+3562,5 |
Ödənişli xidmət |
49149,7 |
65415,7 |
75,1 |
-16266,0 |
2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında Salyan rayonunda iqtisadiyyatın əsas sahələrində istehsal olunmuş məhsul və xidmətlərin həcmi ilkin hesablamalara görə əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 8,3 faiz, yəni 34048,4 min manat azalaraq, 376707,2 min manat təşkil etmişdir.
2020-ci il ərzində sənayedə 77520,0 min manatlıq və ya ümumi məhsulun 20,6 faizi qədər, kənd təsərrüfatında 176616,2 min manatlıq və ya 46,9 faizi qədər, tikinti quraşdırma işlərində 26569,0 min manatlıq və ya 7,0 faizi qədər, nəqliyyat və rabitədə 4428,0 min manatlıq və ya 1,2 faizi qədər, ticarətdə 91574,0 min manatlıq və ya 24,3 faizi qədər məhsul və xidmətlər istehsal olunmuşdur.
“ Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə
sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nda nəzərdə tutulan
tədbirlərin icra vəziyyəti haqqında
MƏLUMAT
Sənayenin inkişafı istiqamətində tədbirlərin davam etdirilməsi. Rayonun Xıdırlı kəndi ərazisində Zeytun zavodunun tikintisi başa çatdırılmışdır. İllik istehsal gücü 23,0 min dekalitr olacaq zavodda 50 yeni iş yeri yaradılacaqdır. Tikintinin ümumi dəyəri 3,1 mln manat təşkil edir. Zavodda sınaq işləri aparılmışdır. - Rayonun Xıdırlı kəndi ərazisində Meyvə Emalı zavodunun tikintisi başa çatdırılmışdır. İllik istehsal gücü 6,0 mln ton olacaq zavodda 73 yeni iş yeri yaradılacaqdır. Tikintinin ümumi dəyəri 4,2 mln manat təşkil edir. Zavodda sınaq işləri aparılmışdır. |
Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı və emalı sahəsinin inkişafı. Rayonun Qızılağac kəndi ərazisində 3000,0 hektar torpaq sahəsində Aqropark yaradılmışdır. Aqroparkda 50 km uzunluğunda kollektor-drenaj, 32 km uzunluğunda su kanalı, 3,3 km uzunluğunda içməli su xətti, 2,9 km uzunluğunda elektrik və 1,4 km uzunluğunda qaz xətti çəkilmişdir. |
Kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalının inkişafına xidmət edən infrastrukturun maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi. Salyan Regional Aqrar Elm və İnnovasiya Mərkəzi üçün rayonun Qaraçala qəsəbəsində pambığın ilkin emalı üçün mini zavod, texnika üçün talvar, anbar və asfalt meydançasının tikintisi işləri davam edir. |
Yerli əhəmiyyətli avtomobil yollarının, eləcə də kəndlərin giriş yollarının və kəndlərarası avtomobil yollarının tikintisinin, yenidən qurulmasının və əsaslı təmirinin davam etdirilməsi. 2019-cu ildə 17,2 km uzunluğunda Abadkənd-Kolanı-Xələc-Yenikənd kəndarası avtomobil yolu tikilmişdir. - 2020-ci ildə 11 km uzunluğunda Yuxarı Noxudlu-Aşağı Noxudlu-Xurşud-Aşağı Kürkəndi kəndarası avtomobil yolu tikilmişdir. |
Elektrik enerjisi təminatının yaxşılaşdırılması sahəsində işlərin davam etdirilməsi. 5,7 km uzunluğunda 35 kV-luq, 145 km uzunluğunda 10-6 kV-luq hava elektrik veriliş xətləri təmir edilmiş, 29,8 km uzunluğunda 10-6 kV-luq elektrik verilişi xətti çəkilmiş və 24,4 km uzunluğunda 0,4 kV-luq ÖİN xətti tikilmişdir. |
Qaz təchizatının yaxşılaşdırılması sahəsində işlərin davam etdirilməsi. Kür çayında suyun səviyyəsinin qalxması nəticəsində evləri qəza vəziyyətinə düşmüş sakinlər üçün şəhərin Plasmas yaşayış massivində 135 evdən ibarət salınmış yaşayış sahəsinin qazlaşdırılmasına başlanılmışdır. |
İçməli su təchizatının və kanalizasiya sistemlərinin yaxşılaşdırılması sahəsində işlərin davam etdirilməsi. “Salyan şəhərinin su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması layihəsinin davam etdirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 avqust 2017-ci il tarixli, 3175 №-li Sərəncamına uyğun olaraq Salyan şəhərində su təchizatı və kanalizasiya xidmətlərinin yaxşılaşdırılması işlərinə başlanılmışdır. “Salyan şəhərinin su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması ilə bağlı tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 25 dekabr 2019-cu il tarixli, 1723 №-li Sərəncamı ilə Salyan şəhərinin su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin yenidən qurulması işlərinin davam etdirilməsi məqsədilə Azərsu” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə 3,0 milyon manat vəsait ayrılmışdır. Tədbirlər davam edir. |
Telekommunikasiya və poçt xidmətlərinin yaxşılaşdırılması sahəsində işlərin davam etdirilməsi. Rayonun Ərəbqardaşbəyli kəndində 128 tutumlu yeni ATS qurulmuşdur. |
Torpaqların su təminatının və meliorativ vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün meliorasiya-irriqasiya tədbirlərinin həyata keçirilməsinin davam etdirilməsi. “Sabirabad və Salyan rayonlarında yerləşən qış otlaqlarında meliorasiya işləri ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 15 fevral 2019-cu il tarixli Sərəncamı ilə Sabirabad və Salyan rayonlarında yerləşən qış otlaqlarında meliorativ tədbirlərin davam etdirilməsi məqsədilə 30,0 (otuz) milyon manat vəsait Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə ayrılmışdır. Tədbirlər davam edir. |
Mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması və abadlıq-quruculuq işlərinin davam etdirilməsi. “Azərbaycan Respublikasının şəhər və rayonlarında çoxmənzilli binaların lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 5 fevral 2019-cu il tarixli Sərəncamına uyğun olaraq Salyan şəhər X.R.Ulutürk küçəsi 32 saylı 9 mərtəbəli kommunal binada 2 ədəd lift quraşdırılmışdır. - 1 çoxmərtəbəli binanın 4200 kvm fasadı əsaslı təmir edilmiş, 9 çoxmərtəbəli binanın 7046 kvm dam örtüyü yenisi ilə əvəz edilmişdir. |
Dövlət Məşğulluq Xidməti orqanları tərəfindən işsiz, xüsusilə əmək qabiliyyətli ünvanlı sosial yardım alan, habelə sosial müdafiəyə xüsusi ehtiyacı olan və işə düzəlməkdə çətinlik çəkən şəxslərin özünüməşğulluq proqramına cəlb olunması işinin davam etdirilməsi. Rayon Məşğulluq Mərkəzi tərəfindən 209 nəfər özünəməşğulluq proqramına cəlb etmişdir. Hazırda 1900 nəfər rayon sakini özünüməşğulluq proqramında iştirak etmək üçün Rayon Məşğulluq Mərkəzində qeydiyyatdan keçmişdir. |
Səhiyyə müəssisələrinin əsaslı təmiri və tikintisi sahəsində işlərin davam etdirilməsi. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 18 mart 2019-cu il tarixli Sərəncamına uyğun olaraq Salyan Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının Doğum Evinin və Uşaq Xəstəxanasının əsaslı təmiri-tikinti işləri davam edir. - Salyan Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının Yoluxucu xəstəliklər şöbəsində təmiri başa çatmışdır. |
Mədəniyyət obyektlərinin əsaslı təmiri və tikintisi, tarix-mədəniyyət abidələrinin bərpası və konservasiyası sahəsində işlərin davam etdirilməsi. Salyan Dövlət Kukla Teatrı əsaslı təmir edilmişdir. - Salyan Şəhər Uşaq İncəsənət məktəbinin əsaslı təmiri edilmişdir. |
Təhsil müəssisələrinin əsaslı təmiri və tikintisi sahəsində işlərin davam etdirilməsi. Sarvan kənd tam orta məktəbi əsaslı təmir edilərək istifadəyə verilmişdir. - Ərəbqardaşbəyli kənd tam orta məktəbi üçün 180 şagird yerlik yeni binanın tikintisi başa çatdırılmış və istifadəyə verilmişdir. - Bəşirbəyli kəndində kənd investisiya layihəsi çərçivəsində 6 sinif otağından ibarət ibtidai məktəb binasının tikintisi başa çatdırılaraq istifadəyə verilmişdir. - Aşağı Kürkənd kənd tam orta məktəbi üçün 360 şagird yerlik yeni binanın tikintisi başa çatdırılmış və istifadəyə verilmişdir. - Qızılağac kənd tam orta məktəbi üşün 1000 şagird yerlik yeni məktəb binasının tikintisi davam etdirilir. - Arbatan kənd tam orta məktəbinin əsaslı təmiri, əlavə sinif otaqlarının, akt və idman zallarının tikintisi işləri başa çatmışdır. |
Yeni iş yerləri. 2020-ci ildə açılmış yeni iş yerlərinin sayı keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2,5 dəfə (2758 vahid) artaraq 4637 vahidə bərabər olmuşdur.
O, cümlədən yeni yaradılmış müəssisə və təşkilatlarda 38,5 faiz (15 vahid) artaraq 54 vahid olmuşdır. Mövcud müəssisə və təşkilatlarda 84,1 faiz (53 vahid) azalaraq 10 vahid, fiziki şəxslərdə 3,8 dəfə (3373 vahid) çox olmaqla 4569 yeni iş yeri açılmış və fəaliyyəti bərpa edilmiş müəssisə və təşkilatlarda 4 vahid yeni iş yeri açılmışdır. Digər tədbirlər və abadlıq işləri üzrə isə göstərici olmamışdır.
Cədvəl 3
vahid
|
Yanvar-dekabr ayları |
||
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
|
Açılmış iş yerlərinin sayı, cəmi |
4637 |
1879 |
2,5 dəfə |
o, cümlədən : |
|
|
|
Yeni yaradılmış hüquqi şəxslərdə |
54 |
39 |
138,5 |
Mövcud hüquqi şəxslərdə |
10 |
63 |
15,9 |
Fəaliyyəti bərpa edilmiş hüquqi şəxslərdə |
4 |
- |
x |
Fiziki şəxslərdə |
4569 |
1196 |
3,8 dəfə |
Digər tədbirlər üzrə |
- |
581 |
x |
Səhiyyə. Əhalinin sosial rifahını yaxşılaşdırmaq üçün Salyan rayonunda bir çox sosial təyinatlı obyektlər fəaliyyət göstərir.
Salyan rayonu əhalisinin sağlamlığını qorumaq məqsədi ilə rayonda 29 ambulator-poliklinika müəssisələri, 6 xəstəxana fəaliyyət göstərir ki, onlarda 503 xəstəxana çarpayıları mövcuddur. Rayon əhalisinə 243 həkim və 791 orta tibb işçisi tibbi xidmət göstərir. Salyan rayon əhalisinin hər 10000 nəfərinə 17,4 həkim, 56,5 orta tibb heyəti, 35,9 xəstəxana çarpayıları düşür. Ötən illə müqayisədə həkimlərin sayı 2,4 faiz azalmış, orta tibb işçilərinin sayı 5,0 faiz artmışdır.
Qrafik 1
Əhalinin sağlamlığının əsas göstəricilərindən biri xəstələnmə hallarından ibarətdir. Belə ki, hesabat dövründə rayon əhalisi arasında 36481 xəstələnmə halı qeydə alınmışdır ki, bundan 38,3 faizi tənəffüs yollarının xəstəlikləri, 13,1 faizi qan dövranı sisteminin xəstəlikləri, 6,5 faizi əsəb sistemi və hissiyyat orqanlarının xəstəlikləri, 5,5 faizi həzm orqanlarının xəstəlikləri, 2,3 faizi endokrin sisteminin xəstəlikləri, maddələr mübadiləsi və qidalanma pozuntuları xəstəlikləri, 2,2 faizi yoluxucu və parazitar xəstəlikləri üstünlük təşkil edir.
01 yanvar 2021-ci il vəziyyətinə səhiyyə sahəsində çalışan işçilərə hesablanmış əmək haqqı fondunun məbləği ilkin hesablamalara görə 7458386,2* manat olmaqla, bir işçiyə düşən orta aylıq əməkhaqqı 387,0 manat olmuşdur ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 77,7 manat, yəni 25,1 faiz çoxdur.
Mədəniyyət. 2020-ci il 01 yanvar vəziyyətinə rayon əhalisinə xidmət etmək üçün 28 klub müəssisəsi, 44 kütləvi kitabxana, 3 muzey və 1 teatr fəaliyyət göstərmişdir. Rayonda mədəniyyət və incəsənət müəssisələrinin sayının dəyişməsinə dair məlumatlar (ilin axırına) Azərbaycan Respublikası mədəniyyət nazirinin məlumatına əsasən aşağıda göstərilmişdir:
Cədvəl 4
|
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Kütləvi kitabxanaların sayı |
49 |
49 |
48 |
45 |
44 |
44 |
Onlarda kitab və jurnallar- 1000 nüsxə |
503,6 |
496,9 |
495,2 |
497,6 |
499,8 |
500,3 |
Əhalinin hər 1000 nəfərinə, nüsxə |
3821 |
3718 |
3653 |
3630 |
3606 |
3575 |
Tamaşaçı və mühazirə zallarında yerlərin sayı |
9698 |
7488 |
5882 |
920 |
4840 |
4930 |
Muzeylərin sayı |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
Muzeylərə gələnlərin sayı, min nəfərlə |
58,8 |
43,1 |
34,3 |
39,1 |
48,2 |
43,2 |
Əhalinin hər 1000 min nəfərinə |
449 |
325 |
255 |
287 |
350 |
310 |
Mədəniyyət və istirahət parklarının sayı |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
3 |
Daşınmaz tarixi mədəniyyət abidələri |
22 |
22 |
22 |
22 |
22 |
22 |
Kukla teatrı |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
Kukla teatına gələnlərin sayı, min nəfərlə |
11,5 |
11,8 |
11,9 |
11,8 |
11,8 |
11,8 |
Kütləvi kitabxanalardan 1-i şəhər yerində, 43-ü isə kənd yerlərində yerləşir. Kütləvi kitabxanalarda 500,3 min nüsxə kitab və jurnal mövcuddur. Əhalinin hər 1000 nəfərinə 3575 nüsxə kitab və jurnal düşür.
Qrafik 2
Kompüteri olan kitabxanaların sayı 9, onlarda olan kompüterlərin sayı 17, internetə çıxışı olan kompüterlərin sayı isə 15 ədəd olmuşdur.
Rayonda 3 muzey, 1 teatr fəaliyyət göstərir ki, muzeylərə gələnlərin sayı 43,2 min nəfər, teatra gələnlərin sayı isə 11,8 min nəfər olmuşdur.
01 yanvar 2021-ci il vəziyyətinə mədəniyyət sahəsində çalışan işçilərə hesablanmış əmək haqqı fondunun məbləği ilkin hesablamalara görə 2388546,3* manat olmaqla, bir işçiyə düşən orta aylıq əməkhaqqı 362,0 manat olmuşdur ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 84,1 manat, yəni 30,3 faiz çoxdur.
Təhsil. 2020/2021-ci dərs ilinin əvvəlinə rayonda fəaliyyət göstərən 54 dövlət gündüz ümumtəhsil məktəblərində 22094 şagird təhsil almış və ötən dərs ili ilə müqayisədə onların sayı 510 nəfər və ya 2,4 faiz artmışdır.
Cədvəl 5
|
2019/2020 |
2020/2021 |
||||
|
Cəmi |
Şəhər |
Kənd |
Cəmi |
Şəhər |
Kənd |
Məktəblərin sayı-cəmi o cümlədən: |
54 |
9 |
45 |
54 |
9 |
45 |
İbtidai |
2 |
- |
2 |
2 |
- |
2 |
Əsas |
15 |
2 |
13 |
15 |
2 |
13 |
Orta |
37 |
7 |
30 |
37 |
7 |
30 |
Sağlamlıq imkanları məhdud olan uşaqlar üçün xüsusi məktəblər |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
Şagirdlərin sayı-cəmi, nəfər o cümlədən: |
21584 |
5940 |
15644 |
22094 |
6040 |
16054 |
İbtidai məktəblərdə |
18 |
- |
18 |
21 |
- |
21 |
Əsas məktəblərdə |
3540 |
686 |
2854 |
3600 |
717 |
2883 |
Orta məktəblərdə |
18026 |
5254 |
12772 |
18473 |
5323 |
13150 |
Müəllimlərin sayı -cəmi, nəfər |
1954 |
619 |
1335 |
1838 |
575 |
1263 |
2020/2021-ci dərs ilinin əvvəlinə rayonun orta məktəblərində 951 ədəd, o cümlədən şəhər yerindəkilərdə 253 ədəd, kənd yerindəkilərində isə 698 ədəd kompyuter mövcud olmuşdur. Mövcud kompyuterlərin 516 ədədi, o cümlədən şəhər məktəblərindəkinin 147, kənd məktəblərindəkinin isə 369 ədədi internetə qoşulmuşdur.
2020-ci ildə 923 şagird məktəbi bitirərək attestat almışdır ki, bunun da 287 nəfəri şəhər, 636 nəfəri isə kənd tam orta məktəblərini bitirənlər olmuşdur. Tam orta təhsil haqqında attestat alanlardan 94 şagird orta ixtisas təhsil müəssisələrinə, 385 şagird ali təhsil müəssisələrinə qəbul olunmuşdur.
Qrafik 3
2009-cu il siyahıyaalınması məlumatlarına əsasən rayonda təhsili olanlar 101950 nəfər, o cümlədən ali təhsillilər 7646 nəfər, natamam ali təhsillilər 946 nəfər, orta ixtisas təhsillilər 5444 nəfər, orta ümumi təhsillilər 53872 nəfər, əsas ümumi təhsillilər 15800 nəfər, peşə təhsillilər 3233 nəfər, ibtidai ümumi təhsillilər 15009 nəfər təşkil edir.
01 yanvar 2021-ci il vəziyyətinə təhsil sahəsində çalışan işçilərə hesablanmış əməkhaqqı fondunun məbləği ilkin hesablamalara görə 19563352,8* manat olmaqla, bir işçiyə düşən orta aylıq əməkhaqqı 497,7 manat olmuşdur ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 87,6 manat, yəni 21,4 faiz çoxdur.
Pensiya təminatı. 2020-ci ilin yanvar ayının 1-i vəziyyətinə Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun rayon şöbəsində 16015 nəfər pensiyaçı qeydiyyatda olmuşdur. Onlardan 9515 nəfəri yaşa görə, 3871 nəfəri əlilliyə görə, 2629 nəfəri ailə başçısını itirmiş pensiyaçılardır. Təyin olunmuş aylıq pensiyaların orta məbləği 221,52 manat, o cümlədən yaşa görə 236,30 manat, əlilliyə görə 216,35 manat, ailə başçısını itirməyə görə 175,67 manat olmuşdur. Pensiyaçıların ümumi sayından 1459 nəfəri, yəni 9,1 faizi hal-hazırda işləyir.
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiə Nazirliyinin məlumatlarına əsasən rayon üzrə 2019-cu ildə 6166 nəfər sosial müavinət alan qeydə alınmış, 1 nəfərə düşən orta aylıq məbləğ 117,62 manat olmuşdur. Bunlardan 1578 nəfər yaşa görə (1 nəfərə düşən orta aylıq məbləğ 130,00 manat), 2790 nəfəri əliliyə görə (1 nəfərə düşən orta aylıq məbləğ 122,77 manat), 761 nəfəri ailə başçısının itirilməsinə görə (1 nəfərə düşən orta aylıq məbləğ 80,0 manat), 708 nəfəri sağlamlıq imkanları məhdud olan 18 yaşadək uşaqlara (1 nəfərə düşən orta aylıq məbləğ 150,0 manat), 13 nəfəri kommunal, nəqliyyat və digər xidmətlərə görə (1 nəfərə düşən orta aylıq məbləğ 12,00 manat) sosial müavinət alanlardır.
Qrafik 4
01 yanvar 2020-ci il vəziyyətinə rayonda ünvanlı dövlət sosial yardımı təyin olunmuş ailələrin sayı 1613, ailə üzvlərinin sayı 6767 nəfər, 1 nəfərə düşən aylıq ünvanlı dövlət sosial yardımının orta aylıq məbləği 49,56 manat olmuşdur.
2020-ci ilin əvvəlinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqaüdləri təyin olunmuş şəxslərin sayı Salyan rayonu üzrə 3969 nəfər, 1 nəfərə düşən orta aylıq təqaüdün məbləği 91,23 manat olmuşdur.
01 yanvar 2020-ci il vəziyyətinə rayon üzrə birdəfəlik sosial müavinət alan şəxslərin sayı 1554 nəfər, bir nəfərə düşən orta məbləğ 166,98 manat olmuşdur.
Ekologiya. Salyan rayonunun ümumi su istehlakı 01 yanvar 2020-ci il vəziyyətinə 339,98 milyon kubmetrdir və onun 65,1 faizi istifadə olunur. İstifadə olunmuş suyun 0,5 faizi məişət-içməli məqsədlərə, 0,1 faizi istehsalata, 99,4 faizi suvarmaya yönəldilmişdir. Götürülən suyun 118,64 milyon kub metri və ya 34,9 faizi nəql zamanı itirilmişdir.
Hesabat dövründə Salyan rayonunun atmosferinə bütün stasionar mənbələrdən 3051,5 ton zərərli maddə atılmışdır və ötən illə müqayisədə bu göstərici 29,3 faiz azalmışdır. Atmosferə atılan tullantıların 11,2 tonu bərk, 3040,3 tonu isə qaz və maye halında olan maddələrdir. Qaz və maye halında olan maddələrin 0,01 faizini kükürd anhidridi, 4,1 faizini karbon 2-oksidi, 0,7 faizini azot 4-oksidi, 92,4 faizini karbohidrogenlər, 2,79 faizini isə digər maddələr təşkil edir.
Rayonda ümumi sahəsi 54,4 min hektar olan 1 milli park və sahəsi 4,7 min hektar olan 1 qoruq fəaliyyət göstərir və onların saxlanmasına çəkilən xərclər müvafiq olaraq 198,6 min manat və 35,3 min manat olmuşdur.
İdman. Hesabat dövründə rayonda 228 idman qurğusu fəaliyyət göstərmişdir. Onlardan 2 ədədi 1,5 min və daha çox yer tutan stadion, 1 ədədi isə 1,5 mindən az yer tutan stadiondur. Rayon əhalisinin 24552 nəfəri və ya 17,5 faizi bədən tərbiyəsi ilə məşğul olur ki, bunun da 10803 nəfəri və ya 44,0 faizi qadınlardır.
Əmək bazarı*. Salyan rayonu üzrə 01 oktyabr 2020-ci il vəziyyətinə iqtisadi fəal əhalinin sayı 69,0 min nəfər, məşğul əhalinin sayı isə 64,8 min nəfər olmuşdur.
2021-ci ilin 01 yanvar vəziyyətinə rayonda muzdlu işçilərin sayı 13271 nəfər, hesablanmış əmək haqqı fondu 79964295,7 manat olmuşdur. Hesabat dövründə muzdla işləyənlərin 8593 nəfəri (64,8 faizi) dövlət sektorunda, 4678 nəfəri (35,2 faizi) qeyri-dövlət sektorunda çalışanlar olmuşdur. Dövlət sektorunda orta aylıq əməkhaqqı ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 82,4 manat (21,0 faiz) artaraq 474,1 manat, qeyri-dövlət sektorunda isə bu göstərici 32,0 manat (6,1 faiz) artaraq 553,7 manat təşkil etmişdir.
Son illər ölkə iqtisadiyyatında aparılan islahatlar nəticəsində əmək bazarında əhəmiyyətli dərəcədə müsbət dəyişikliklərə nail olunmuşdur. Belə ki, əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəlməsini səciyyələndirən orta aylıq əməkhaqqı 2021-ci il yanvarın 1-i vəziyyətinə 502,1 manat təşkil etmişdir ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 63,9 manat, yəni 14,6 faiz çoxdur. Ən yüksək orta aylıq nominal əməkhaqqı mədənçıxarma sənayesində, maliyyə və sığorta fəaliyyətində, nəqliyyat və anbar təsərrüfatında, tikintidə, elektrik enerjisi, qaz və su təchizatında, təhsildə, dövlət idarəetməsində olmuşdur.Hesabat ili ərzində rayonda 2776 nəfər işə qəbul edilmiş, 2286 nəfər isə işdən çıxmışdır.
Mənzil fondu və kommunal təsərrüfatının əsas göstəriciləri. 2020-ci ilin yanvarın 1-i vəziyyətinə rayonda ümumi sahəsi 2685,4 min kv.metr olan 25460 ev mövcud olmuşdur. Orta hesabla hər yaşayan şəxsə düşən sahə 19,4 kvadrat metrdir.
Hesabat dövründə rayonda boru kəmərinin və küçə su kəmərinin uzunluğu 83,3 kilometr olmuşdur ki, bunun da hamısı şəhər yerindədir. Bütün istehlakçılara 1161,4 min kubmetr su buraxılmışdır.
Kanalizasiya şəbəkəsinin uzunluğu 22,6 kilometrdir ki, bunun da hamısı şəhər yerindədir. Təmizləyici qurğulardan 143,1 min kub metr çirkab sular axıdılıb.
Təhlil edilən dövrdə küçə qaz şəbəkəsinin uzunluğu 1447,0 kilometrdir ki, bunun da 268,9 kilometri şəhər yerində, 1178,1 kilometri kənd yerindədir. Qazlaşdırılmış mənzillərin sayı 26196 ədəd, bunun 9268-i şəhər yerində, 16928-i kənd yerindədir. Hesabat dövründə istehlakçılara 87513,4 min kub metr qaz buraxılmışdır. Adambaşına qazın buraxılışı 264,7 kub metr olmuşdur.
Sənaye. 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında Salyan rayonunda qeydiyyatdan keçmiş 23 sənaye müəssisəsindən 18-i, yəni 78,3 faizi, 16 fiziki şəxsdən 14-ü, yəni 87,5 faizi fəaliyyət göstərmişdir. Hesabat dövründə rayonun sənaye müəssisələrində (hüquqi şəxslər, fiziki şəxslər və ev təsərrüfatları daxil olmaqla) məhsul istehsalının və xidmətlərin həcmi 77520,0 min manat olmaqla ötən ilin müvafiq dövründəkindən faktiki qiymətlərlə 25,4 faiz (26415,8 min manat) az məhsul istehsal edilmiş və ya xidmətlər göstərilmişdir. Ümumi məhsul istehsalının 19,2 faizi dövlət sektorunun, 80,8 faizi isə qeyri-dövlət sektorunun payına düşür. Rayonda hesabat dövründə Neft sektorunda məhsul istehsalının həcmi ötən illə müqayisədə 29381,2 min manat, başqa sözlə 39,7 faiz azalaraq 44556,1 min manat olmuşdur. Bu azalma Dünya bazarında neftin qiymətinin məlum səbəblərdən aşağı düşməsi ilə əlaqədardır. Qeyri-neft sektorunda isə əksinə ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə məhsul istehsalının həcmi 2965,4 min manat (9,9 faiz) artaraq 32963,9 min manat olmuşdur.
Hesabat dövründəki ümumi məhsul istehsalının 57,5 faizi mədənçıxarma sənayesinin, 24,9 faizi emal sənayesinin, 16,7 faizi elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sənayesinin, 0,9 faizi isə su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sənayesinin payına düşür.
Qrafik 5
Rayon sənayesinin əsasını təşkil edən mədənçıxarma sənayesində məhsul istehsalının həcmi ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə faktiki qiymətlərlə 29382,7 min manat, başqa sözlə desək 39,7 faiz azalmışdır. Mədənçıxarma sənayesində məhsul istehsalının həcminin 99,99 faizini xam neft və təbii qaz hasilatı təşkil edir.
Emal sənayesində ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə malların istehsalı və xidmətlərin göstərilməsi faktiki qiymətlərlə 4224,1 min manat və ya 28,1 faiz artmışdır. Belə ki, qida məhsulları istehsalı 1477,8 min manat və ya 53,3 faiz, içki istehsalı 227,6 min manat və ya 18,4 faiz, toxuculuq sənayesi 3309,5 min manat və ya 49,4 faiz, rezin və plastik kütlə məmulatlarının istehsalı 2,9 min manat və ya 0,3 faiz, tikinti materialları istehsalı 161,5 min manat və ya 44,5 faiz, maşın və avadanlıqların quraşdırılması və təmiri 443,1 min manat və ya 4,4 dəfə artmışdır.
Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sahəsində malların istehsalı və xidmətlərin göstərilməsi faktiki qiymətlərlə 1440,7 min manat və ya 10,0 faiz azalmış, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sahəsində isə bu göstərici 183,5 min manat və ya 36,3 faiz artmışdır. Rayon üzrə adambaşına düşən məhsul istehsalının həcmi 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında 554,0 manat olmuşdur ki, bu da ötən ilin müvafiq dövründəkindən 195,8 manat azdır. Sənaye məhsulunun həcminin 80,8 faizi qeyri-dövlət sektorunun payına düşür ki, bu da 2019-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 27,0 faiz azdır.
Təhlil olunan dövrdə dövriyyənin həcmi faktiki qiymətlərlə 75987,4 min manat olmuşdur ki, bu da ötən illə müqayisədə 28117,1 min manat və ya 27,0 faiz azdır. Dövriyyənin 19,7 faizi dövlət sektorunun, 80,3 faizi qeyri-dövlət sektorunun payına düşür.
2021-ci ilin 01 yanvar vəziyyətinə sənaye müəssisələrinin anbarlarında yığılıb qalmış hazır məhsul qalığının həcmi 2005,5 min manat olmuşdur ki, bu da 2020-ci ilin 01 yanvar vəziyyətinə olan hazır məhsul qalığından 205,9 min manat (9,3 faiz) azdır. Hazır məhsul qalığının həcmi ümumi məhsul istehsalının 2,6 faizini təşkil edir. Hazır məhsul qalığının 192,6 min manatı (9,6 faizi) dövlət sektorunun, 1812,9 min manatı (90,4 faizi) qeyri-dövlət sektorunun payına düşür.
2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında rayon üzrə istehsal indeksi 99,7 faiz olmuş, o cümlədən bu göstərici mədənçıxarma sənayesində 90,9 faiz, emal sənayesində 100,6 faiz, elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sənayesində 87,5 faiz, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sənayesində 135,4 faiz olmuşdur.
Hesabat dövründə rayonun sənaye müəssisələrində muzdlu işçilərin sayı 1980 nəfər olmuş, bunun da 560 nəfəri (28,3 faizi) dövlət sektorunda, 1420 nəfəri (71,7 faizi) qeyri-dövlət sektorunda çalışır. Hesablanmış əmək haqqı fondunun məbləği isə 21008580,5 manat olmuşdur. Bir işçiyə düşən orta aylıq əməkhaqqı 884,1 manat olmuşdur ki, bu da ötən ilin müvafiq dövründəkindən 10,1 faiz (99,2 manat) azdır. Ən yüksək orta aylıq əməkhaqqı mədənçıxarma sənayesində olmuşdur. Belə ki, sənayenin bu sahəsində hesabat dövründə orta aylıq əməkhaqqı 1248,8 manat olmuşdur ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 111,1 manat (8,2 faiz) azdır. Emal sənayesində orta aylıq əməkhaqqı 484,8 manat olmaqla ötən ilin müvafiq dövründən 115,1 manat və ya 31,1 faiz çox, elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalıl, bölüşdürülməsi və təchizatı sahəsində orta aylıq əməkhaqqı 769,1 manat olmaqla ötən ilin müvafiq dövründən 70,7 manat (10,1 faiz) çox, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sahəsində bu göstərici 335,4 manat olmuşdur ki, bu da ötən illə müqayisədə 60,8 manat və ya 22,1 faiz çox deməkdir. Hesabat dövründə 444 nəfər işə qəbul edilmiş, 350 nəfər isə işdən çıxmışdır.
Məhsulun natura ifadəsində 2019-cu ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə cari ildə buğda unu 2862,3 ton (2,1 dəfə), buğda kəpəkləri, ələntiləri 1305.4 ton (9,6 dəfə), evdə işlənən əşyalar 11,7 ton (18,2 faiz), adi hörgü üçün keramik kərpiclər 1,3 min kub metr (36,1 faiz), elektrik mühərriklərinin, generatorların və transfarmatorların təmiri 315,5 min manat (4,0 dəfə), elektrik enerjisinin bölüşdürülməsi və satışı 5,4 QVT.s (1,9 faiz), qazabənzər yanacağın qaz təchizatı şəbəkələri vasitəsilə bölüşdürülməsi və satışı 4,0 mlyn.kub m. (5,5 faiz), tullantı sularının təmizlənməsi və tullantıların ləğv edilməsi üzrə xidmətlər 56,2 min manat (39,6 faiz) artmışdır.
Bitkiçilik. Salyan rayonu üzrə 2020-ci ilin məhsulu üçün 47387,4 hektar sahədən məhsul toplanmışdır ki, bunun da 17302,0 hektarını dənlilər və dənli paxlalı bitkilər, 6,0 hektarını dən üçün günəbaxan, 5010,0 hektarını pambıq, 428,0 hektarını kartof, 1385,4 hektarını tərəvəz, 1007,0 hektarını ərzaq üçün bostan bitkiləri, 22249,0 hektarını yemlik bitkilər təşkil etmişdir.
Rayon üzrə dənlilərin və dənli paxlalı bitkilərin məhsuldarlığı keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1,0 faiz, pambığın məhsuldarlığı 22,5 faiz, bostan bitkilərinin 11,0 faiz, dən üçün günəbaxanın məhsuldarlığı 56,5 faiz, kartofun məhsuldarlığı 2,1 faiz, tərəvəzin məhsuldarlığı 15,9 faiz, meyvə və giləmeyvənin məhsuldarlığı 6,4 faiz, üzümün məhsuldarlığı 3,2 faiz artmışdır.
2020-ci ildə rayon üzrə 894,2 hektar bağlar və giləmeyvəliklərin 437,6 hektarı bar verən yaşdadır. Bağlar və giləmeyvəliklərdən 4957,0 ton məhsul toplanmışdır. Hər hektardan orta hesabla 113,3 sentner məhsul gotürülmüşdür. Hesabat il ərzində 8,0 hektar sahədə yeni bağlar salınmışdır.
Hesabat ilində 1122,5 hektar mövcud olmuş üzüm bağlarından 932,9 hektarı bar verən yaşdadır. Hər hektara orta hesabla 97,8 sentner olmaqla 9126,4 ton üzüm yığılmışdır. Rayon üzrə üzüm istehsalı (talvar üzümü daxil olmaqla) 9366,0 ton olmuşdur.
Rayon üzrə cəmi məhsul yığılmış sahə, hektar
(bağlar, giləmeyvəliklər və üzümlüklərdən başqa)
Cədvəl 6
|
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
17302,0 |
17495,0 |
98,9 |
Texniki bitkilər – cəmi |
5016,0 |
4799,0 |
104,5 |
Pambıq |
5010,0 |
4788,0 |
104,6 |
Dən üçün günəbaxan |
6,0 |
11,0 |
54,5 |
Kartof |
428,0 |
413,0 |
103,6 |
Tərəvəz |
1385,4 |
1448,0 |
95,7 |
Bostan bitkiləri |
1007,0 |
821,0 |
122,7 |
Yemlik bitkilər |
22249,0 |
22352,0 |
99,5 |
Cəmi |
47387,4 |
47328,0 |
100,1 |
Bağlar, giləmeyvəliklər və üzümlüklər, hektar
Cədvəl 7
|
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
Bağlar, giləmeyvəliklər |
894,2 |
944,2 |
94,7 |
ondan bar verən yaşda |
437,6 |
463,6 |
94,4 |
Üzümlüklər |
1122,5 |
1122,5 |
100,0 |
ondan bar verən yaşda |
932,9 |
932,9 |
100,0 |
2020-ci ilin məhsulu üçün toplanmış sahənin strukturunda dənlilər və dənli paxlalı bitkilər 36,5 faiz, kartof, tərəvəz, bostan bitkiləri 6,0 faiz, texniki bitkilər 10,6 faiz, yemlik bitkilər isə 46,9 faiz təşkil etmişdir.
Toplanılmış sahələrin strukturu, yekuna nisbətən, faizlə
Qrafik 6
Təsərrüfat kateqoriyaları üzrə kənd təsərrüfatı bitkilərinin
yığım sahəsi, hektar
Cədvəl 8
|
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
|
1 |
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan müəssisələr üzrə cəmi |
|
|
|
|
Dənlilər |
4020,0 |
4566,0 |
88,0 |
Pambıq |
488,6 |
245,0 |
199,5 |
|
Kartof |
3,0 |
- |
x |
|
Tərəvəz |
16,0 |
119,0 |
13,4 |
|
Bostan bitkiləri |
78,0 |
23,0 |
3,4d |
|
Yemlik bitkilər |
1338,0 |
1285,0 |
104,1 |
|
Meyvə və giləmeyvə (bar verən yaşda) |
64,5 |
90,5 |
71,3 |
|
Üzüm (bar verən yaşda) |
29,0 |
29,0 |
100,0 |
|
1.1 |
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan dövlət müəssisələriüzrə |
|
|
|
|
Dənlilər |
95,0 |
71,0 |
133,8 |
Pambıq |
73,0 |
75,0 |
97,3 |
|
Bostan bitkiləri |
2,0 |
1,0 |
2,0d |
|
Yemlik bitkilər |
41,0 |
20,0 |
2,0d |
|
Meyvə və giləmeyvə (bar verən yaşda) |
29,0 |
29,0 |
100,0 |
|
1.2 |
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan qeyri-dövlət müəssisələri üzrə |
|
|
|
|
Dənlilər |
3925,0 |
4495,0 |
87,3 |
Pambıq |
415,6 |
170,0 |
2,4 d |
|
Kartof |
3,0 |
- |
x |
|
Tərəvəz |
16,0 |
119,0 |
13,4 |
|
Bostan bitkiləri |
76,0 |
22,0 |
3,5d |
|
Yemlik bitkilər |
1297,0 |
1265,0 |
102,5 |
|
Meyvə və giləmeyvə (bar verən yaşda) |
35,5 |
61,5 |
57,7 |
|
Üzüm (bar verən yaşda) |
29,0 |
29,0 |
100,0 |
...ardı
|
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
|
2 |
Fərdi sahibkarlar, ailə kəndli və ev təsərrüfatları üzrə cəmi |
|
|
|
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
13282,0 |
12929,0 |
102,7 |
Pambıq |
4521,4 |
4543,0 |
99,5 |
|
Dən üçün günəbaxan |
6,0 |
11,0 |
54,5 |
|
Kartof |
425,0 |
413,0 |
102,9 |
|
Tərəvəz |
1369,4 |
1328,0 |
103,1 |
|
Bostan bitkiləri |
929,0 |
798,0 |
116,4 |
|
Yemlik bitkilər |
20911,0 |
21067,0 |
99,3 |
|
Meyvə və giləmeyvə (bar verən yaşda) |
373,1 |
373,1 |
100,0 |
|
Üzüm (bar verən yaşda) |
903,9 |
903,9 |
100,0 |
|
2.1 |
Fərdi sahibkarlar |
|
|
|
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
130,0 |
156,0 |
83,3 |
Pambıq |
20,5 |
27,0 |
75,9 |
|
Tərəvəz |
5,3 |
6,0 |
88,3 |
|
Bostan bitkiləri |
- |
1,0 |
x |
|
Yemlik bitkilər |
97,0 |
97,0 |
100,0 |
|
2.2 |
Ailə kəndli və ev təsərrüfatları |
|
|
|
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
13152,0 |
12773,0 |
103,0 |
Pambıq |
4500,9 |
4516,0 |
99,7 |
|
Dən üçün günəbaxan |
6,0 |
11,0 |
54,5 |
|
Kartof |
425,0 |
413,0 |
102,9 |
|
Tərəvəz |
1364,1 |
1322,0 |
103,2 |
|
Bostan bitkiləri |
929,0 |
797,0 |
116,6 |
|
Yemlik bitkilər |
20814,0 |
20970,0 |
99,3 |
|
Meyvə və giləmeyvə (bar verən yaşda) |
373,1 |
373,1 |
100,0 |
|
Üzüm (bar verən yaşda) |
903,9 |
903,9 |
100,0 |
Çoxillik əkmələrin sahəsi, hektar
Qrafik 7
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığı, sent/ha
Qrafik 8
Qrafik 9
Qrafik 10
Qrafik 11
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan müəssisələr üzrə 2020-ci ildə 4020,0 hektar dənlilərin sahəsi biçilib döyülmüş və hektara 37,2 sentner olmaqla 14962,6 ton məhsul toplanılmışdır. Hesabat ilində 488,6 hektar sahədən 1615,0 ton pambıq, 16,0 hektar sahədən 5178,6 ton tərəvəz, 78,0 hektar sahədən 2666,8 ton bostan məhsulları, 64,5 hektar sahədən 174,0 ton meyvə, 29,0 hektar sahədən 37,0 ton üzüm toplanmışdır.
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan dövlət müəssisələri üzrə dənlilərin istehsalı keçən ilə nisbətən 44,4 ton və ya 17,8 faiz artmış, bostan məhsulları 11,0 ton və ya 2,1 dəfə, meyvə və giləmeyvə isə 1,1 ton və ya 40,7 faiz artmışdır. Pambıq istehsalı 26,8 ton və ya 10,9 faiz azalmışdır.
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan qeyri-dövlət müəssisələrində dənlilərin istehsalı keçən ilə nisbətən 2286,2 ton və ya 13,5 faiz, meyvə və giləmeyvə 58,8 ton və ya 25,7 faiz azalmış, pambıq 1082,8 ton və ya 4,4 dəfə, tərəvəz 4849,6 ton və ya 15,7 dəfə, bostan məhsulları 2192,8 ton və ya 5,8 dəfə artmışdır. Üzüm istehsalı 37,0 ton olmuşdur.
Fərdi sahibkarlar, ailə kəndli və ev təsərrüfatları üzrə 2020-ci ildə 13282,0 hektar sahədən dənlilər və dənli paxlalı bitkilər toplanılmış və hektara 40,8 sentner olmaqla 55362,4 ton məhsul istehsal edilmişdir. Hesabat ilində 4521,4 hektar sahədən 18810,9 ton pambıq, 6,0 hektar sahədən 13,1 ton dən üçün günəbaxan, 425,0 hektar sahədən 5762,0 ton kartof, 1369,4 hektar sahədən 36011,0 ton tərəvəz, 929,0 hektar sahədən 13975,6 ton bostan məhsulları toplanmışdır. 2019-cu ilə nisbətən dənlilərin və dənli paxlalıların məhsuldarlığı 1,5 faiz, dən üçün günəbaxanın 56,5 faiz, pambığın məhsuldarlığı 23,1 faiz, tərəvəzin məhsuldarlığı 6,6 faiz, bostan məhsullarının məhsuldarlığı 2,0 faiz, kartofun məhsuldarlığı 1,5 faiz, meyvə və giləmeyvələrin məhsuldarlığı 1,7 faiz, üzümün məhsuldarlığı 3,3 faiz artmışdır.
Cədvəl 9
Rayon üzrə bitkiçilik məhsullarının istehsalı və məhsuldarlığı
Cədvəl 9
|
İstehsal, ton |
Məhsuldarlıq, sent/ha |
||||
2020-ci il
|
2019-cu il
|
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
2020-ci il
|
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
70325,0 |
69127,0 |
101,7 |
39,9 |
39,5 |
101,0 |
Pambıq |
20425,9 |
15929,0 |
128,2 |
40,8 |
33,3 |
122,5 |
Dən üçün günəbaxan |
13,1 |
15,0 |
87,3 |
33,5 |
21,4 |
156,5 |
Kartof |
5817,1 |
7615,0 |
76,4 |
123,6 |
121,0 |
102,1 |
Tərəvəz |
41189,6 |
42316,0 |
97,3 |
162,3 |
140,0 |
115,9 |
Bostan bitkiləri |
16642,4 |
12225,0 |
136,1 |
165,3 |
149,0 |
111,0 |
Meyvə və giləmeyvə |
4957,0 |
4937,4 |
100,4 |
113,3 |
106,5 |
106,4 |
Üzüm (talvar üzümü daxil olmadan) |
9126,4 |
8840,3 |
103,2 |
97,8 |
94,8 |
103,2 |
Üzüm (talvar üzümü daxil edilməklə) |
9366,0 |
9078,1 |
103,2 |
x |
x |
x |
Təsərrüfat kateqoriyaları üzrə bitkiçilik məhsullarının
istehsalı və məhsuldarlığı
Cədvəl 10
|
İstehsal, ton |
Məhsuldarlıq, sent/ha |
|||||
|
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
|
1 |
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan müəssisələr üzrə cəmi |
|
|
|
|
|
|
|
Dənlilər |
14962,6 |
17193,4 |
87,0 |
37,2 |
37,7 |
98,7 |
Pambıq |
1615,0 |
559,0 |
2,9d |
33,1 |
22,8 |
145,2 |
|
Kartof |
55,0 |
100,0 |
55,0 |
183,3 |
- |
x |
|
Tərəvəz |
5178,6 |
329,0 |
15,7d |
- |
12,3 |
x |
|
Bostan bitkiləri |
2666,8 |
463,0 |
5,8d |
341,9 |
201,3 |
169,8 |
|
Meyvə və giləmeyvə |
174,0 |
231,7 |
75,1 |
27,0 |
25,6 |
105,5 |
|
Üzüm |
37,0 |
37,0 |
100,0 |
12,8 |
12,8 |
100,0 |
|
1.1 |
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan dövlət müəssisələri üzrə |
|
|
|
|
|
|
|
Dənlilər |
292,8 |
248,4 |
117,8 |
30,8 |
35,0 |
88,0 |
Pambıq |
218,0 |
244,8 |
89,1 |
29,9 |
32,6 |
91,7 |
|
Bostan bitkiləri |
21,0 |
10,0 |
2,1d |
105,0 |
100,0 |
105,0 |
|
Meyvə və giləmeyvə |
3,8 |
2,7 |
140,7 |
1,3 |
0,9 |
144,4 |
|
1.2 |
Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan qeyri-dövlət müəssisələri üzrə |
|
|
|
|
|
|
|
Dənlilər |
14658,8 |
16945,0 |
86,5 |
37,3 |
37,7 |
98,9 |
Pambıq |
1397,0 |
314,2 |
4,4d |
33,6 |
18,5 |
181,6 |
|
Kartof |
55,0 |
100,0 |
55,0 |
183,3 |
- |
x |
|
Tərəvəz |
5178,6 |
329,0 |
15,7d |
- |
12,3 |
x |
|
Bostan bitkiləri |
2645,8 |
453,0 |
5,8d |
348,1 |
205,9 |
169,1 |
|
Meyvə və giləmeyvə |
170,2 |
229,0 |
74,3 |
47,9 |
37,2 |
128,8 |
|
Üzüm |
37,0 |
37,0 |
100,0 |
12,8 |
12,8 |
100,0 |
|
....ardı |
|||||||
|
İstehsal, ton |
Məhsuldarlıq, sent/ha |
|||||
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
2020-ci il |
2019-cu il |
2020-ci il 2019-cu ilə nisbətən, faizlə |
||
2 |
Fərdi sahibkarlar, ailə kəndli və ev təsərrüfatları üzrə cəmi |
|
|
|
|
|
|
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
55362,4 |
51933,3 |
106,6 |
40,8 |
40,2 |
101,5 |
Pambıq |
18810,9 |
15369,5 |
122,4 |
41,6 |
33,8 |
123,1 |
|
Dən üçün günəbaxan |
13,1 |
15,3 |
85,6 |
33,5 |
21,4 |
156,5 |
|
Kartof |
5762,0 |
7514,6 |
76,7 |
123,2 |
121,4 |
101,5 |
|
Tərəvəz |
36011,0 |
41987,5 |
85,8 |
162,3 |
152,3 |
106,6 |
|
Bostan bitkiləri |
13975,6 |
11762,0 |
118,8 |
150,4 |
147,4 |
102,0 |
|
Meyvə və giləmeyvə |
4783,0 |
4705,7 |
101,6 |
128,2 |
126,1 |
101,7 |
|
Üzüm istehsalı |
9089,4 |
8803,3 |
103,2 |
100,6 |
97,4 |
103,3 |
|
Üzüm (talvar üzümü daxil edilməklə) |
9329,0 |
9041,1 |
103,2 |
x |
x |
x |
|
2.1 |
Fərdi sahibkarlar |
|
|
|
|
|
|
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
430,0 |
563,7 |
76,3 |
33,1 |
36,1 |
91,7 |
Pambıq |
70,8 |
78,0 |
90,8 |
34,5 |
28,9 |
119,4 |
|
Tərəvəz |
782,0 |
595,3 |
131,4 |
x |
x |
x |
|
Bostan bitkiləri |
- |
15,0 |
x |
- |
150,0 |
x |
|
2.2 |
Ailə kəndli və ev təsərrüfatları |
|
|
|
|
|
|
|
Dənlilər və dənli paxlalı bitkilər |
53721,4 |
51369,6 |
104,6 |
40,9 |
40,2 |
101,7 |
Pambıq |
18740,1 |
15291,5 |
122,6 |
41,6 |
33,9 |
122,7 |
|
Dən üçün günəbaxan |
13,1 |
15,3 |
85,6 |
33,5 |
21,4 |
156,5 |
|
Kartof |
5762,0 |
7514,6 |
76,7 |
123,2 |
121,4 |
101,5 |
|
Tərəvəz |
35229,1 |
41392,2 |
85,1 |
162,3 |
152,3 |
106,6 |
|
Bostan bitkiləri |
13975,6 |
11747,0 |
119,0 |
150,4 |
147,4 |
102,0 |
|
Meyvə və giləmeyvə |
4783,0 |
4705,7 |
101,6 |
128,2 |
126,1 |
101,7 |
|
Üzüm |
9089,4 |
8803,3 |
103,2 |
100,6 |
97,4 |
103,3 |
|
Üzüm (talvar üzümü daxil edilməklə) |
9329,0 |
9041,1 |
103,2 |
x |
x |
x |
Heyvandarlıq. Heyvandarlıq kənd təsərrüfatının mühüm sahəsidir. Belə ki, 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında mal-qaranın baş sayı 62746 baş olmuşdur. Bu da keçən ilin müvafiq dövründən 12 baş çoxdur. İnək və camışların sayı 5 baş artaraq 33329 baş olmuşdur. İnək və camışların sayı ümumi mal-qaranın 53,1 faizni təşkil edir. Qoyun və keçilərin sayı (54 baş) artaraq 185979 baş olmuşdur
Cədvəl 11
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, fərq+- |
|
2020-ci il
|
2019-cu il |
|||
İri buynuzlu mal-qara (başla) |
62746 |
62734 |
100,0 |
12 |
o cüm.inək və camış (başla) |
33329 |
33324 |
100,0 |
5 |
Qoyun və kecilər (başla) |
185979 |
185925 |
100,0 |
54 |
Heyvandarlıq məhsullarının istehsalında keçən ilin müvafiq dövrünə nisbətən artım əldə edilmişdir. Belə ki, ət istehsalı (diri çəkidə) 234 sentner (0,2 faiz) artaraq 134406 sentner, süd istehsalı 4568 sentner (0,9 faiz) artaraq 504865 sentner, yumurta istehsalı 158 min ədəd ( 0,5 faiz) artaraq 35020 min ədəd, yun istehsalı 16 sentner (0,5) artaraq 3492 sentner olmuşdur.
Heyvandarlıq məhsulları haqqında
Cədvəl 12
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
|
2020-ci il |
2019-cu il |
|||
Ət (sentner) |
134406 |
134172 |
100,2 |
234 |
Süd (sentner) |
504865 |
500297 |
100,9 |
4568 |
Yumurta (min ədəd) |
35020 |
34862 |
100,5 |
158 |
Yun (sentner) |
3492 |
3476 |
100,5 |
16 |
Tikinti. 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında Salyan rayonunda iqtisadi və sosial sahələrin inkişafı üçün bütün maliyyə mənbələrindən əsas kapitala 31351,9 min manat investisiya yönəldilmişdir ki, bu da əvvəlki ildən 12228,1 min manat (28,0 faiz) azdır. Əsas kapitala yönəldilmiş investisiyanın 24702,0 min manatı (78,8 faizi) dövlət, 6649,9 min manatı (21,2 faizi) qeyri-dövlət mülkiyyətinə aiddir.
Əsas kapitala yönəldilən investisiya (min manatla)
Cədvəl 13
|
2020-ci il*
|
2019-cu il |
əvvəlki ilə nisbətən faizlə |
əvvəlki ilə nisbətən fərq+- |
Rayon üzrə-cəmi o cümlədən. |
31351.9 |
43580,0 |
71,9 |
-12228,1 |
Dövlət mülkiyyəti |
24702,0 |
34170,5 |
72,3 |
-9468,5 |
Qeyri-dövlət mülkiyyəti |
6649,9 |
9409,5 |
70,7 |
-2759,6 |
o cümlədən |
|
|
|
|
Əhalinin şəxsi vəsaiti |
5405,0 |
6257,0 |
86,4 |
-852,0 |
* ilkin məlumat
Əsas kapitala yönəldilmiş investisiyanın 26569,0 min manatını (84,7 faizini) tikinti quraşdırma işləri təşkil etmişdir. 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında bu göstərici əvvəlki il ilə müqayisədə 12319 min manat və ya 31,7 faiz azalmışdır.
Tikinti quraşdırma işləri
Cədvəl 14
min manatla
|
2020-ci il* |
2019-cu il |
əvvəlki ilə nisbətən faizlə |
əvvəlki ilə nisbətən fərq+- |
Rayon üzrə o cümlədən |
26569,0 |
38888,0 |
68,3 |
-12319 |
Dövlət mülkiyyəti |
20190,9 |
29791,4 |
67,8 |
-9600,5 |
Qeyri-dövlət mülkiyyəti |
6378,1 |
9096,6 |
70,1 |
-2718,5 |
o cümlədən |
|
|
|
|
Əhalinin şəxsi vəsaiti |
5134,8 |
5944,2 |
86,4 |
-809,4 |
2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında 37621,0 kvadrat metr yaşayış evi istifadəyə verilmişdir ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 2047 kv metr (5,2 faiz) azdır. Əhali tərəfindən tikilmiş 259 evin dəyəri 5405,0 min manat olmuşdur ki, bu da ötən ilə nisbətən müvafiq olaraq, evlərin sayı (22 ev) 7,8 faiz, dəyəri (852,0 min manat) 13,6 faiz az olmuşdur. İstifadəyə verilmiş 37621,0 kvadrat metr yaşayış evlərinin hamısı vətəndaşlar tərəfindən tikilmişdir.
Podratçı təşkilatlar tərəfindən (fiziki şəxslər daxil edilməklə) 16819,9 min manatlıq tikinti-quraşdırma işləri görülmüşdür ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründən 37,4 faiz, yəni 10052,1 min manat az olmuşdur.
Tikinti təşkilatlarında siyahi tərkibində olan işçilərin orta sayı 204 nəfər olmuş və onlara 1179283,4* manat əmək haqqı hesablanmışdır. Bir işçiyə düşən orta aylıq əmək haqqı 487,1 manat olmuşdur ki, bu da keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 89,5 manat (22,5 faiz ) çoxdur.
Nəqliyyat. Salyan rayonunda nəqliyyat təşkilatları 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında 447,5 min manat dəyərində xidmət göstərmişdir. Bu da keçən ilin müvafiq dövründən 61,4 faiz, yəni 710,5 min manat azdır.
Cədvəl 15
min manatla
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il
|
2019-cu il |
|||
Nəqliyyat təşkilatlarında göstərilmiş xidmətlərin dəyəri |
447,5 |
1158,0 |
38,6 |
-710,5 |
Nəqliyyat sektorunda siyahi tərkibində olan işçilərin orta sayı 491 nəfər, orta aylıq əmək haqqı 503,9 manat olmuşdur ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 58,6 manat (13,2 faiz) coxdur. Nəqliyyat sahəsində siyahi tərkibində çalışan işçilərə 2941209,8* manat ümumi əmək haqqı fondu hesablanmışdır.
Nəqliyyat vasitələri ilə 22466 min sərnişin, 836,0 min ton yük daşınmışdır. Sərnisin daşınması 44,4 faiz (17941 min sərnişin), yük daşınması isə 38,8 faiz (530 min ton) azalmışdır. Nəqliyyat vasitələri ilə sərnişin daşınmasından 2110,2 min manat, yük daşınmasından 915,6 min manat gəlir əldə olunmuşdur ki, bunu ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisə etsək sərnişin daşınmasında 52,5 faiz (2329,3 min manat), yük daşınmasında 40,6 faiz (624,7 min manat) azalma olmuşdur.
Cədvəl 16
min manatla
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il
|
2019-cu il |
|||
Nəqliyyat sektorunda fiziki şəxslər tərəfindən göstərilmiş xidmətlərin dəyəri |
3025,8 |
5979,8 |
50,6 |
-2954,0 |
Rabitə. 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında rabitə xidmətlərinin həcmi 954,7 min manat və ya keçən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 88,0 min manat (10,2 faiz) çox olmuşdur.
Cədvəl 17
min manatla
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il
|
2019-cu il |
|||
Rabitə xidmətlərindən əldə olunan gəlir |
954,7 |
866,7 |
110,2 |
+88,0 |
Rabitə işçilərinin sayı 60 nəfər, orta aylıq əmək haqqı isə 350,1 manat olmuşdur ki, bu da ötən ilin müvafiq dövru ilə müqayisədə 43,5 manat (14,2 faiz) çoxdur. Ümumiyyətlə, rabitə işçilərinə 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında ilkin hesablamalara görə 253795,4* manat əmək haqqı hesablanmışdır.
Ticarət. 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında istehlak bazarında Salyan rayon əhalisinə satılmış istehlak mallarının həcmi müvafiq dövrlə müqayisədə 1,3 faiz artaraq 281133,5 min manat olmuşdur.
2021-ci ilin 01 yanvar vəziyyətinə Salyan rayonunda 164 fiziki şəxs, 31 ticarət müəssisəsi, 50 yerlik kənd təsərrüfatı məhsulları bazarı, 100 yerlik heyvan bazarı, 65 yerlik sənaye malları bazarı ticarət fəaliyyəti göstərmişdir.
İstehlak bazarında pərakəndə əmtəə dövriyyəsinin həcmi, 2019-cu ilin eyni dövrü ilə müqayisədə aşağıdakı kimi xarakterizə olunur.
Cədvəl 18
min manatla
|
Yanvar-dekabr |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il
|
2019-cu il |
|||
Pərakəndə əmtəə dövriyyəsi |
281133,5
|
277571,0 |
101,3 |
+3562,5 |
Təhlil olunan dövrdə pərakəndə əmtəə dövriyyəsi və pullu xidmətlər üzrə müqayisəli qiymətlərlə fiziki həcm indeksləri aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir.
Cədvəl 19
|
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları, 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən fiziki həcm indeksi, faizlə |
Pərakəndə əmtəə dövriyyəsi |
103,3 |
Bu il ərzində Salyan rayonunun ticarət şəbəkələrindən əhaliyə 135180,7 min manatlıq ərzaq, 145952,8 min manatlıq qeyri-ərzaq malları realizə olunmuş, pərakəndə əmtəə dövriyyəsinin ümumi həcmində ərzaq və qeyri ərzaq mallarının xüsusi çəkisi müvafiq olaraq 48,1 faiz və 51,9 faiz təşkil etmişdir.
Ərzaq mallarının 14,7 faizini, yəni 19871,6 min manatını çörək, çörək-bulka məmulatları, 16,1 faizini, yəni 21764,1 min manatını ət və quş əti, 12,1 faizini, yəni 16356,9 min manatını tərəvəz məhsulları, 11,5 faizini, yəni 15545,8 min manatını meyvə, 11,3 faizini, yəni 15275,4 min manatını qənd-şəkər və qənnadı məhsulları, 12,6 faizini, yəni 17032,7 min manatını kərə və bitki yağları, 21,7 faizini, yəni 29334,2 min manatını sair məhsullar təşkil etmişdir.
Qeyri-ərzaq mallarının 11,9 faizini, yəni 17368,4 min manatını neft məhsulları, 2,9 faizini, yəni 4232,6 min manatını dərman vasitələri, 15,3 faizini, yəni 22330,8 min manatını tikinti materialları, 2,1 faizini, yəni 3065,0 min manatını şüşə və büllur qab-qacaqlar, 15,1 faizini, yəni 22038,8 min manatını geyim və dəyişəklər, 3,0 faizini, yəni 4378,6 min manatını əl-üz sabunları, sintetik yuyucu vasitələr və kosmetika məmulatları məmulatları, 11,9 faizini, yəni 17368,4 manatını elektrik malları, 37,8 faizi, yəni 55170,2 min manatını isə sair məhsullar təşkil etmişdir.
2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında Salyan rayonunun əhalisinə satılmış istehlak malları 10,0 faizi (28222,4 min manat) hüquqi şəxslər, 31,9 faizi (89709,4 min manat) bazarlar, 58,1 faizi (163201,7 min manat) hüquqi şəxs yaratmadan ticarət fəaliyyəti göstərən fiziki şəxslər tərəfindən realizə olunmuşdur.
Bu aşağıdakı cədvəldə xarakterizə olunur.
Cədvəl 20
min manatla
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar-dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar-dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il |
2019-cu il |
|||
Pərakəndə əmtəə dövriyyəsinin həcmi |
281133,5 |
277571,0 |
101,3 |
+3562,5 |
o cümlədən: |
|
|
|
|
Dövlət |
1182,7 |
47,2 |
25,1 dəfə |
+1135,5 |
Qeyri-dövlət |
279950,8 |
277523,8 |
100,9 |
+2427,0 |
ondan fərdi sahibkarlar, bazar və yarmarkalar üzrə |
252911,1 |
225732,1 |
112,0 |
+27179,0 |
Ödənişli xidmət və ictimai iaşə. 2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında Salyan rayon əhalisinə 49149,7 min manatlıq və ya əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 24,9 faiz az pullu xidmət göstərilmişdir.
Ümumi ödənişli xidmətin 17,9 faizi (8807,2 min manat) hüquqi şəxslər, 82,1 faizi (40342,5 min manatı) hüquqi şəxs yaratmadan pullu xidmət göstərən fiziki şəxslər tərəfindən təşkil olunmuşdur.
Ödənişli xidmətlərin həcmi aşağıdakı cədvəldə göstərildiyi kimi olmuşdur.
Cədvəl 21
min manat
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar- dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar- dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar- dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar- dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il |
2019-cu il |
|||
Ödənişli xidmətin ümumi həcmi- cəmi |
49149,7 |
65415,7 |
75,1 |
-16266,0 |
o cümlədən |
|
|
|
|
Dövlət |
7730,2 |
7666,3 |
100,8 |
+63,9 |
Qeyri-dövlət |
41419,5 |
57749,4 |
71,7 |
-16329,9 |
ondan Hüquqi şəxs yaratmadan fəaliyyət göstərən fiziki şəxslər |
40342,5 |
55615,1 |
72,5 |
-15272,6 |
Hesabat dövründə xidmət müəssisələri hər bir rayon sakininə orta hesabla 349,1 manat və ya ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 119,2 manat, yəni 25,5 faiz az müxtəlif növ ödənişli xidmətlərdən gğstərmişdir.
Dövlət sektorunda əhaliyə göstərilən 7730,2 min manat ödənişli xidmətin 71,6 faizi, yəni 5536,4 min manatı elektrik enerjisinin payina düşür ki, bu da orta hesabla hər sakinin payına 39,3 manat elektrik enerjisi deməkdir, xidmətin 14,0 faizi, yəni 1085,0 min manatı qaz təchizatının payına düşür, bu da hər sakinin payına orta hesabla 7,7 manat deməkdir, 4,4 faizi, yəni 333,8 min manatı su təchizatının payına düşür, bu da hər sakinin payına orta hesabla 2,4 manat deməkdir. Telekommunikasiya və poçt xidmətlərinin payına 8,7 faiz, yəni 675,0 min manatı düşür ki, bu da hər sakinə 4,8 manat rabitə xidmətinin göstərilməsinin əksidir. Yerdə qalan 100,0 min manat, yəni ümumi dövlət sektorunun 1,3 faizi isə digər ödənişli xidmətlərin payına düşür.
Müvafiq olaraq ötən illə müqayisə etsək dövlət sektorunun əhaliyə göstərdiyi ümumi ödənişli xidmət 0,8 faiz, yəni 63,9 min manat çox olmuşdur. Xüsusi sektordakı hüquqi şəxslərin əhaliyə göstərdiyi ödənişli xidmətlər ümumi ödənişli xidmətin 2,2 faizini, yəni 1077,0 min manatını təşkil edir və keçən illə müqayisədə 49,5 faiz, yəni 1057,3 min manat azdır.
Hüquqi şəxs yaratmadan fəaliyyət göstərən fiziki şəxslərin əhaliyə göstərdiyi ödənişli xidmətlərin həcmi ümumi ödənişli xidmətin 82,1 faizini, yəni 40342,5 min manatini təşkil edir və ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 27,5 faiz, yəni 15272,6 min manat az olmuşdur.
Əhaliyə göstərilən ödənişli xidmətlərin 9,8 faizini (4793,9 min manat) məişət xidmətləri təşkil etmişdir. Məişət xidmətlərinin 0,9 faizi, yəni 43,2 min manatı hüquqi şəxslərin, 99,1 faizi, yəni 4750,7 min manatı hüquqi şəxs yaratmadan fəaliyyəti göstərən fiziki şəxslərin payına düşür.
Məişət xidmətlərin həcmi aşağıdakı cədvəldə göstərildiyi kimi olmuşdur:
Cədvəl 22
min manat
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar- dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar- dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar- dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar- dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il |
2019-cu il |
|||
Məişət xidmətin ümumi həcmi- cəmi |
4793,9 |
7789,5 |
61,5 |
-2995,6 |
Dövlət |
21,6 |
24,6 |
87,8 |
-3,0 |
Qeyri-dövlət |
4772,3 |
7764,9 |
61,5 |
-2992,6 |
Ondan Hüquqi şəxs yaratmadan fəaliy yət göstərən fiziki şəxslər |
4750,7 |
7738,9 |
61,4 |
-2988,2 |
Bu ilin yanvar-dekabr ayları ərzində Salyan rayon əhalisinə göstərilən məişət xidmətlərinin 0,5 faizi, yəni 21,6 min manatı dövlət sektorunun, 0,5 faizi, yəni 21,6 min manatı xüsusi sektorun, 99,0 faizi, yəni 4750,7 min manatı hüquqi şəxs yaratmadan fəaliyyəti göstərən fiziki şəxslərin obyektləri tərəfindən reallaşmışdır.
2020-ci ilin yanvar-dekabr aylarında ictimai iaşə xidmətinin həcmi 2019-cu ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 61,9 faiz azalaraq 2751,3 min manat olmuşdur. Ümumi rayon üzrə ictimai iaşə xidmətinin həcminin hamısı hüquqi şəxs yaratmadan fəaliyyət göstərən fiziki şəxslərin üzərinə düşmüşdür. İctimai iaşə xidmətinin həcminə dair göstəricilər aşağıdakı kimidir:
Cədvəl 23
min manat
|
Yanvar-dekabr ayları |
2020-ci ilin yanvar- dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar- dekabr aylarına nisbətən, faizlə |
2020-ci ilin yanvar- dekabr ayları 2019-cu ilin yanvar- dekabr aylarına nisbətən fərq+- |
|
2020-ci il |
2019-cu il |
|||
İaşə xidmətinin ümumi həcmi- cəmi |
2751,3 |
7216,5 |
38,1 |
-4465,2 |
o cümlədən |
|
|
|
|
Hüquqi şəxslər |
- |
- |
- |
- |
ondan Hüquqi şəxs yaratmadan fəaliyyət göstərən fiziki şəxslər |
2751,3 |
7216,5 |
38,1 |
-4465,2 |
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrin fəaliyyəti haqqında. 2019-cu ildə rayon üzrə mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrin sayı 2 ədəd olmuşdur. Müəssisələrdən biri 3 ulduzlu, digər isə yataqxana kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Təhlil zamanı müəyyən olmuşdur ki, 2009-cu ildən Salyan-Mehmanxanası ASC adını dəyişərək Kür-Palas ASC adı ilə fəaliyyətə başlamışdır. 2009-2012-ci illərdə 3160688 manat dəyərində tikinti, təmir işlərinə investisiya qoyulmuş, mehmanxananın keyfiyyət göstəricisi 3 ulduzlu olaraq 2012-ci ilin sentyabr ayından fəaliyyətə başlamışdır.
Salyan Olimpiya İdman Kompleksinin rəhbərliyinin təqdim etdiyi arayışda bildirir ki, Salyan Olimpiya İdman Kompleksində Salyan Muğan Futbol klubunun bazası yerləşir. AFFA-nın və Peşəkar Futbol Liqasının tələblərindən biri olan yerli komandaların şəxsi heyəti öz bazalarında yerləşdirməli və öz oyunlarını bazalarında keçirməlidirlər. Salyan Olimpiya İdman Kompleksinin ərazisində olan yataqxanada futbol komandasının şəxsi heyəti yerləşdirilir. Yataqxana mehmanxana kimi 2017-ci ildə fəaliyyət göstərməmişdir.
2019-cu ildə mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə rayon üzrə nömrələrin (otaqların) ümumi sayı 88 ədəd olmuşdur ki, 2018-ci ilə nisbətən nömrələrin (otaqların) ümumi sayı dəyişməmişdir.
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə 88 ədəd nömrələrin (otaqların) sayından 5 ədədi yəni (5,7 faizi) lüks nömrələr, 80 ədədi yəni (90,9 faizi) I dərəcəli nömrələr və 3 ədədi (3,4 faiz) turist dərəcəli nömrələr olmuşdur. Ötən ilə nisbətən nömrələrin (otaqların) sayı dəyişməmişdir.
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə bir günlük gecələmələrin orta qiyməti lüks nömrələr üzrə 90 manat, I dərəcəli nömrələr üzrə 50 manat, turist dərəcəli nömrələr üzrə 70 manat olmuşdur.
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə il ərzində yerlərin sayı (birdəfəlik tutumu) 142 nəfərlik olmuşdur. Turistlərin sayının daha çox olduğu dövrdə maksimum istifadə olan nömrələrin (otaqların) sayı 56 ədəd, yerlərin sayı 78 ədəd olmuşdur.
2019-cu ildə mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə yerləşdirilmiş şəxslərin sayı 658 nəfər olmuşdur. Yerləşdirilmiş şəxslərin 482 nəfəri, yəni 71,6 faizi Azərbaycan vətəndaşları, 187 nəfəri, yəni 28,4 faizi xarici ölkələrin vətəndaşları olmuşdur.
İl ərzində 1523 gecələmələr olmuşdur ki, onlardan 1336 gecələmələr Azərbaycan vətəndaşları, 187 xarici ölkələrin vətəndaşları olmuşdular.
2019-cu ildə mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrin il ərzində işçilərin orta illik siyahı sayı 7 nəfər olmuşdur.
Təhlil zamanı müşahidə olmuşdur ki, Salyan rayonunda 2019-cu ildə mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrində 2018-ci ilə nisbətən həm Azərbaycan vətəndaşlar həm də xarici ölkələrin vətəndaşlarının sayı az olmuşdur.
Buna səbəb də rayonumuzun Bakı şəhərinə digər rayonlara nisbətən yaxın olması ilə əlaqədar xarici ölkələrin vətəndaşlarının az qalmasını göstərmək olar.
Cədvəl 24
|
2019 |
2018 |
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrin sayı |
2 |
2 |
Şəhər yerlərində |
2 |
2 |
Kənd yerlərində |
- |
- |
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə nömrələrin (otaqların) ümumi sayı |
88 |
88 |
lüks nömrələr |
5 |
5 |
I dərəcəli nömrələr |
80 |
80 |
Turist dərəcəli nömrələr |
3 |
3 |
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə yerlərin sayı (birdəfəlik tutumu ) |
142 |
142 |
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə il ərzində gecəmələrin sayı onlardan |
1523 |
1786 |
Azərbaycan vətəndaşları, |
1336 |
1243 |
Digər xarici ölkələrin vətəndaşları |
187 |
543 |
Mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələrdə il ərzində yerləşdirilmiş şəxslərin sayı: onlardan |
658 |
1209 |
Azərbaycan vətəndaşları |
482 |
805 |
Xarici ölkələrin vətəndaşları |
187 |
404 |
Qiymət statiskasi. Ərzaq məhsullarından pomidorun, xiyarin, yumurtanın, kartofun, soğanin, almanın və göyərtinin qiymətində bahalaşma, mal ətinin qiymətində isə ucuzlaşma müşahidə olunmuşdur. Qeyri-ərzaq mallarinda və pullu xidmətdə heç bir dəyişiklik müşahidə olunmamışdır
Cədvəl 25
Məhsulun adı |
2020-ci il dekabr |
2020-ci il noyabr |
2020-ci ilin dekabr ayı, noyabr ayına nisbətən, fərq+- |
Mal əti (kq) |
10,00 |
11,00 |
-1 |
Qoyun əti (kq ) |
9,50 |
9,50 |
- |
Buğda unu (kq ) |
0,60 |
0,60 |
- |
Günəbaxan yağı (ədəd) |
3,20 |
2,90 |
+0,30 |
Kərə yağı (kq ) |
18,00 |
18,00 |
- |
Toyuq yumurta (ədəd) |
0,18 |
0,15 |
+0,03 |
Düyü (kq ) |
3,40 |
3,40 |
- |
Şəkər (kq ) |
1,60 |
1,60 |
- |
Makaron (kq ) |
1,10 |
1,10 |
- |
Kartof (kq ) |
0,80 |
0,60 |
+0,20 |
Soğan (kq ) |
0,80 |
0,50 |
+0,30 |
Pomidor (kq ) |
1,50 |
0,50 |
+1,00 |
Xiyar (kq) |
3,00 |
0,50 |
+2,50 |
Alma (kq ) |
1,50 |
1,00 |
+0,50 |
Göyərti (dəstə ) |
0,15 |
0,10 |
+0,05 |